Axit photphoric ($H_3PO_4$) gồm công thức cấu tạo như sau:
Bạn đang xem: Tính tan của muối photphat
II. đặc thù vật lí
Axit photphoric là hóa học tinh thể vào suốt, nóng chảy nghỉ ngơi 42,5oC, rất háo nước phải dễ tan rữa, tan trong nước theo bất kỳ tỉ lệ nào.
Axit photphoric là dung dịch đặc, sánh, không màu, tất cả nồng độ 85%.
III. đặc điểm hóa học
- Axit photphoric là axit cha nấc, tất cả độ mạnh mẽ trung bình, có tất cả những đặc thù chung của axit. Trong hỗn hợp nước, nó phân li theo từng nấc:
Nấc 1: $H_3PO_4 ightleftarrows H^ + ext + ext H_2PO_4^ - $Nấc 2: $H_2PO_4^ - ightleftarrows H^ + ext + ext HPO_4^2 - $Nấc 3:$HPO_4^2 - ightleftarrows H^ + ext + ext PO_4^3 - $Sự phân li công ty yếu xẩy ra theo mức 1, mức 2 nhát hơn cùng nấc 3 siêu yếu. Như vậy, trong hỗn hợp axit photphoric có các ion $H^+$, $H_2PO_4^-$, $HPO_4^2-$, $PO_4^3-$ và các phân tử $H_3PO_4$ ko phân li (không kể các ion $H^+$ cùng $OH^-$ vì nước phân li ra).
- Khi tác dụng với hỗn hợp kiềm, tùy thuộc vào lượng chất công dụng mà axit photphoric tạo thành muối axit, hoặc muối trung hòa, hoặc hỗn hợp các muối đó.
- Axit photphoric không có tính oxi hóa.
IV. Điều chế
1. Trong phòng thí nghiệm
Dùng axit nitric đặc oxi hóa photpho:
$P ext + ext 5HNO_3left( đặc ight) ext xrightarrowt^oH_3PO_4 + ext 5NO_2 + ext H_2O$
2. Vào công nghiệp
Cho axit sunfuric đặc chức năng với quặng photphorit hoặc quặng apatit:
$Ca_3(PO_4)_2 + ext 3H_2SO_4left( đặc ight) ext xrightarrowt^o2H_3PO_4 + ext 3CaSO_4 downarrow $
Axit $H_3PO_4$ tạo nên thành được bóc khỏi kết tủa $CaSO_4$ bằng phương pháp lọc, tiếp nối được cô đặc nhưng axit $H_3PO_4$ thu được ko tinh khiết.
Để cung cấp axit $H_3PO_4$ gồm độ tinh khiết cùng nồng độ cao hơn, bạn ta đốt cháy photpho để thu $P_2O_5$, rồi cho $P_2O_5$ tác dụng với nước:
$4P ext + ext 5O_2xrightarrowt^o2P_2O_5$
$P_2O_5 + ext 3H_2O o 2H_3PO_4$
V. Ứng dụng
- Axit $H_3PO_4$ nhiều loại kĩ thuật được dùng làm điều chế muối bột photphat cùng để cấp dưỡng phân lân, hợp chất cơ photpho (làm dung dịch trừ sâu),...
- $H_3PO_4$ tinh khiết được dùng trong công nghiệp dược phẩm.
B. Muối photphat
Muối photphat là muối của axit photphoric.
Axit photphoric tính năng với dung dịch kiềm, tạo nên ba nhiều loại muối:
- muối hạt đihiđrophotphat: $NaH_2PO_4$, $NH_4H_2PO_4$, $Ca(H_2PO_4)_2$, ...
- muối hạt hiđrophotphat: $Na_2HPO_4$, $(NH_4)_2HPO_4$, $CaHPO_4$, ...
- muối bột photphat trung hòa: $Na_3PO_4$, $(NH_4)_3PO_4$, $Ca_3(PO_4)_2$, ...
Xem thêm: Isass.Exe Là Gì - Khắc Phục Lỗi Lsass
I. Tính tan
Các muối trung hòa và muối axit của sắt kẽm kim loại natri, kali và amoni phần đa tan vào nước. Với những kim các loại khác, chỉ tất cả muối đihiđrophotphat là tan được, dường như đều ko tan hoặc ít tan vào nước.
II. Nhận ra ion photphat
Thuốc thử để phân biệt ion $PO_4^3 - $ trong dung dịch muối photphat là tệ bạc nitrat cho kết tủa màu rubi (tan trong hỗn hợp axit nitric loãng) với phương trình ion rút gọn sau:
$3Ag^ + ext + ext PO_4^3 - o ext Ag_3PO_4 downarrow $ (màu vàng)