Bao gồm những sáng tác chữ thời xưa của bạn Việt. Xuất hiện thêm rất sớm vĩnh cửu trong suốt quá trình hình thành và phát triển của văn học tập trung đại bao gồm cả thơ cùng văn xuôi. Thể các loại gồm: chiếu, biểu, hịch, cáo, truyện truyền kì, kí sự, đái thuyết chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường luật…
2. Văn học chữ Nôm
Cuối ráng kỉ máy XIII văn học tập sáng tác bằng văn bản Nôm xuất hiện. Nó lâu dài và cải cách và phát triển đến không còn thời kì văn học trung đại. Chủ yếu là thơ, hết sức ít gần như tác phẩm văn xuôi. Một trong những thể nhiều loại tiếp thu từ văn học trung hoa như: Phú, văn tế chủ yếu là biến đổi theo thể tương đối tự do. Dường như một số thể loại văn học trung hoa đã được dân tộc bản địa hoá như thơ Nôm Đường luật, Đường chính sách thất ngôn xen lục ngôn.
Bạn đang xem: Khái quát văn học việt nam từ thế kỉ x đến hết thế kỉ xix
II. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HỌC THẾ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX
1. Tiến độ từ gắng kỉ X mang đến hết nạm kỉ XIV
– Văn học việt nam từ núm kỉ X cho hết thế kỉ XIV cải tiến và phát triển trong thực trạng dậy gió tưng bừng tốt nhất của lịch sử dân tộc .
+ hai lần thành công quân Tống.
+ tía lần thắng lợi quân Nguyên Mông.
+ nhì mươi năm võ thuật và thành công quân Minh.
– Thành phần đa phần văn học viết bằng văn bản Hán, từ núm kỉ lắp thêm XIII gồm chữ Nôm, đầy đủ thành tựu nhà yếu vẫn chính là văn học viết bằng văn bản Hán.
– ngôn từ yêu nước phòng xâm lược cùng tự hào dân tộc.
– nghệ thuật và thẩm mỹ đạt được phần nhiều thành tựu như văn chính luận, văn xuôi phần đa về chủ đề lịch sử, văn hoá. Thơ phú mọi phát triển.
– các tác phẩm và tác giả: SGK
2. Nuốm kỉ thiết bị XV cho hết gắng kỉ đồ vật XVII
– Sau thành công quân Minh, nước Đại Việt cải tiến và phát triển tới đỉnh điểm của chính sách phong con kiến Việt Nam. Cách sang nỗ lực kỉ XVI và mang đến hết vậy kỉ XVII xóm hội phong kiến vn trượt dần dần trên một chiếc dốc ko gì cứu vãn vãn nổi. Xung đột nhiên giữa những tập đoàn phong loài kiến dẫn đến loạn lạc Lê – Mạc với Trịnh – Nguyễn kéo dài gần không còn một chũm kỉ.
– Nội dung: mệnh danh cuộc kháng chiến chống quân Minh (Quân Trung tự mệnh tập, Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi). Thiên nam giới ngữ lục là thành tích diễn ca lịch sử vẻ vang viết bằng văn bản Nôm. Thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm, Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ Đã lưu lại sự chuyển sang làn đường khác từ cảm giác ngợi ca lịch sự phê phán những suy thoái và khủng hoảng về đạo đức với hiên thực xã hội.
– Nghệ thuật: SGK
3. Tiến độ từ chũm kỉ XVIII mang đến nửa đầu thay kỉ XIX
– thực trạng đáng để ý nhất của lịch sử hào hùng dân tộc là những cuộc nội chiến và bão táp của các cuộc khởi nghĩa nông dân. Cuộc khởi nghĩa của lực lượng áo vải cờ đào sẽ lật đổ các tập đoàn phong loài kiến Đàng vào (chúa Nguyễn), Đàng bên cạnh (vua Lê, Chúa Trịnh), quấy tan quân xâm lăng Xiêm làm việc phía Nam, đôi mươi vạn quân Thanh làm việc phía Bắc, phong trào Tây tô suy yếu, Triều Nguyễn khôi phục chính sách phong kiến chăm chế. Đất nước nằm trước hiểm hoạ xâm lấn của thực dân Pháp.
–Văn học cách tân và phát triển vượt bậc về câu chữ đã xuất hiện trào lưu giữ nhân đạo nhà nghĩa. Đó là tiếng nói của một dân tộc đòi quyền sống, quyền tự do thoải mái cho con người (Trong đó bao gồm con fan cá nhân).
– Tác phẩm: SGK.
– Nghệ thuật: SGK.
4. Giai đoạn nửa cuối chũm kỉ XIX
– Pháp xâm lược việt nam – quân địch mới đang xuất hiện. Cả dân tộc vùng lên chống ngoại xâm. Buôn bản hội vn chuyển từ cơ chế phong loài kiến sang chính sách thực dân nửa phong kiến (quyền hành trong tay đàn thực dân phong kiến chỉ cần tay sai).
– Văn học phát triển đa dạng mang âm điệu bi tráng.
– Nội dung:SGK.
– Nghệ thuật: SGK.
III. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM LỚN VỀ NỘI DUNG CỦA VĂN HỌC TỪ THẾ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX
– do 3 yếu tố tác động:
+ ý thức dân tộc (truyền thống)
+ ý thức thời đại
+ Ảnh hưởng từ nước ngoài.
Văn học tập từ rứa kỉ X cho hết rứa kỉ XIX gồm những đặc điểm lớn về câu chữ (yêu nước, nhân đạo, cảm xúc thế sự).
1. Công ty nghĩa yêu thương nước
– Biểu hiện:
+ nối sát với tứ tưởng ”trung quân ái quốc” (trung cùng với vua là yêu thương nước và trái lại yêu nước là trung với vua)
+ lòng tin quyết chiến, quyết win chống giặc nước ngoài xâm: ý thức chủ quyền tự do, trường đoản cú cường, từ bỏ hào dân tộc.
+ Xót xa, bi lụy trước tình cảnh bên tan nước mất.
+ Thái độ nhiệm vụ khi xây dựng non sông trong thời bình.
+ Biết ơn, ca ngợi những con bạn hi sinh vày đất nước.
+ tình thương quê hương giang sơn (chứng minh bằng một số trong những tác phẩm thế thể).
– nhà nghĩa yêu thương nước:
+ yêu thiên nhiên
+ Biết ơn mệnh danh những con tín đồ hi sinh vì chưng Tổ quốc
+ trách nhiệm xây dựng đất nước
+ Xót xa trước cảnh nước mất đơn vị tan
+ tự cường dân tộc
+ từ bỏ hào về truyền thống
+ niềm tin quyết chiến quyết thắng
2. Công ty nghĩa nhân đạo
– xuất phát điểm từ truyền thống anh hùng dân tộc, từ bỏ văn học tập dân gian, ảnh hưởng tư tưởng nhân văn lành mạnh và tích cực của đạo Phật, Nho giáo, Đạo giáo. Nó thể hiện cụ thể:
+ Thương tín đồ như thể yêu thương thân
+ qui định đạo lí và cách biểu hiện ứng xử
+ Phật giáo là tự bi bác ái, đạo nho là nhân nghĩa bốn tưởng thân dân, Đạo giáo là sống thuận theo trường đoản cú nhiên, hoà nhập với từ bỏ nhiên
+ Lên án tố cáo phần nhiều thế lực tàn bạo chà sút phẩm giá bán của nhỏ người.
+ Đề cao phẩm chất giỏi đẹp của con người đạo lí, nhân phương pháp tài năng, khát vọng (chứng minh bằng một trong những tác phẩm cố thể).
– chủ nghĩa nhân đạo:
+ Lên án hành vi vô nhân đạo
+ khẳng định phẩm chất giỏi đẹp sống nhân phẩm, tài năng, khát vọng bé người
+ Cảm thông share với định mệnh con fan bất hạnh.
3. Cảm xúc thế sự
– cụ sự là cuộc sống con tín đồ là bài toán đời.Cảm hứng chũm sự là đãi đằng suy nghĩ,, cảm xúc về cuộc sống đời thường con người, về bài toán đời.
– thành phầm hướng tới cuộc sống đời thường để khắc ghi những điều trông thấy. (ví dụ SGK)
IV. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM LỚN VỀ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA VĂN HỌC THẾ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX
1. Tính quy phạm và vấn đề phá vỡ lẽ tính quy phạm
– Tính quy phạm là sự quy định chặt chẽ theo khuôn mẫu. Đó là quan điểm của văn học. Văn hoa coi trọng mục đích giáo huấn:
+ ”Thi dĩ ngôn chí” (Thơ nhằm nói chí)
+ ”Văn dĩ mua đạo” (Văn để chở đạo)
– Ở tứ duy nghệ thuật:
+ bí quyết tượng trưng cầu lệ.
+ Thể loại văn học
+ thực hiện nhiều điển tích điển cố.
+ nhiều thi liệu, văn liệu theo mô típ.
– tuy vậy ở những tác giả tài giỏi năng một khía cạnh vừa tuân hành tính qui phạm, một phương diện phá vỡ lẽ tính quy phạm, phân phát huy đậm cá tính sáng tạo ra trên cả hai nghành nghề nội dung cùng hình thức. Đó là hồ nước Xuân Hương, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến, Tú Xương.
2. Xu thế trang nhã và xu hướng bình dị?
– Trang nhã diễn tả ở đề tài, chủ đề hướng tới cái cao quý trang trọng rộng là loại đời thường xuyên bình dị.
– biểu tượng nghệ thuật nhắm tới vẻ tao nhã, mĩ lệ rộng là vẻ đẹp solo sơ mộc mạc.
– Ở ngữ điệu nghệ thuật, cách biểu đạt chau chuốt hơn, hoa mĩ hơn là thông tục, từ nhiên.
– tuy nhiên, trong quá trình phát triển, văn học ngày dần gắn bó với lúc này đã đưa văn học tập từ phong cách trang trọng, tao nhã về ngay sát với cuộc sống hiện thực, tự nhiên và thoải mái và bình dị.
3. Tiếp thụ và dân tộc hoá tinh kiểu thiết kế học nước ngoài
– thu nạp tinh họa tiết hoa văn học Trung Quốc.
+ ngôn từ dùng chữ hán để sáng tác
+ Thể loại: Văn vần (Thể cổ phong với Đường luật)
Văn xuôi: Chiếu, biểu, hịch, dụ, cáo….
+ Thi liệu: đa phần điển cố, điển tích Trung Hoa.
– quá trình dân tộc hoá được thể hiện:
* trí tuệ sáng tạo ra chữ hán ghi âm diễn đạt bằng tiếng Việt
* Việt hoá thơ Đường thành thơ Nôm Đường luật
* sáng chế nhiều thể thơ dân tộc (…) Lục bát, song thất lục bát, hát nói, các thể ngâm khúc. Toàn bộ đều lấy chủ đề thi liệu từ đời sống của dân chúng Việt Nam.
Xem thêm: Pcs Là Gì? Cách Tính Đơn Vị Pcs Là Gì Trong Xuất Nhập Khẩu Và Các Lĩnh Vực Khác?
Suốt mười thay kỉ văn học cách tân và phát triển gắn bó với vận mệnh dân tộc.Cùng cùng với văn học tập dân gian, văn học trung đại đóng góp phần làm phải diện mạo văn học tập dân tộc, chế tạo ra tiền đề cho văn học quá trình sau vạc triển.